प्रधानमंत्री आवास योजना (शहरी) 2.0 – घर हर किसी के लिए
केंद्र सरकारने 2024 मध्ये “प्रधानमंत्री आवास योजना (शहरी) 2.0” ही सुधारित आवृत्ती सुरू केली असून तिचा उद्देश शहरी भागातील सर्व गरजू आणि मध्यमवर्गीय कुटुंबांना परवडणारी घरे उपलब्ध करून देणे आहे.
ही योजना 2015 मध्ये सुरु झालेल्या योजनेचा विस्तार आहे. PMAY-U 2.0 ही गरिबांना फक्त छप्पर नव्हे, तर शाश्वत, सुरक्षित आणि सुविधा युक्त घर देण्याची योजना आहे.
योजनेचा मुख्य उद्देश
- शहरी गरिबांसाठी परवडणारी घरे बांधणे
- महिलांना घराच्या मालकीमध्ये समाविष्ट करणे
- इको-फ्रेंडली, ऊर्जा कार्यक्षम व टिकाऊ घरे तयार करणे
- 2026 पर्यंत “सर्वांसाठी घर” या उद्दिष्टापर्यंत पोहोचणे
योजना रचना – 4 घटक
- In-Situ Slum Redevelopment (ISSR): झोपडपट्टीतील पुनर्वसन
- Credit Linked Subsidy Scheme (CLSS): गृहकर्जावर व्याज सवलत
- Affordable Housing in Partnership (AHP): सार्वजनिक–खाजगी भागीदारीतून घरे
- Beneficiary Led Construction (BLC): स्वतःची जागा असलेल्या नागरिकांना घर बांधण्यासाठी मदत
पात्रता निकष
| निकष | तपशील |
|---|---|
| घराची स्थिती | घर नसलेली कुटुंबे (केंद्र/राज्यत कोणतेही मालकी हक्काचे घर नसावे) |
| उत्पन्न गट | EWS (0-3 लाख), LIG (3-6 लाख), MIG-I (6-12 लाख), MIG-II (12-18 लाख) |
| महत्वाची अट | घर महिलेच्या नावे किंवा संयुक्त नोंद आवश्यक |
सबसिडी रचना (CLSS अंतर्गत)
- EWS/LIG: 6.5% व्याजावर 2.67 लाखांपर्यंत सबसिडी
- MIG-I: 4% व्याजावर 2.35 लाखांपर्यंत सबसिडी
- MIG-II: 3% व्याजावर 2.30 लाखांपर्यंत सबसिडी
आवश्यक कागदपत्रे
- आधार कार्ड
- उत्पन्न प्रमाणपत्र
- बँक पासबुक
- घर नसल्याचे प्रमाणपत्र (स्वघोषणा)
- फोटो, घराचा नकाशा (BLC साठी)
अर्ज कसा करावा?
- अधिकृत वेबसाइट https://pmaymis.gov.in वर जा
- Citizen Assessment > Apply under relevant component निवडा
- आधार नंबर टाका, तपशील भरा
- OTP द्वारे व्हेरिफाय करून अर्ज सबमिट करा
2.0 आवृत्तीची सुरुवात
प्रधानमंत्री आवास योजना (शहरी) 2.0 ची घोषणा 2024 च्या सुरुवातीस झाली असून, तिचा कार्यकाल **2024 ते 2026** पर्यंत आहे. योजनेच्या पहिल्या टप्प्यांमध्ये आधीच हजारो कुटुंबे लाभार्थी ठरली आहेत.
महिलांसाठी विशेष लाभ
- महिलेच्या नावावर घर केल्यास अर्जास प्रथम प्राधान्य
- महिला उद्योजकांना अतिरिक्त वित्तीय मदतीची योजना
- विधवा/अनाथ महिला यांना सबसिडीमध्ये सवलत
️ इको-फ्रेंडली घरांचा समावेश
2.0 आवृत्तीत बांधकामासाठी ग्रीन बिल्डिंग तंत्रज्ञान, सोलर ऊर्जा, पाण्याची पुनर्वापर अशा संकल्पनांचा समावेश आहे. यामुळे पर्यावरणपूरक आणि ऊर्जा कार्यक्षम घरे उभारण्यात येत आहेत.
अर्जाची स्थिती कशी पाहावी?
वेबसाईटवर ‘Track Your Assessment Status’ वर क्लिक करून आधार क्रमांक टाकल्यास तुमचा अर्ज कोठे पोहचला आहे हे तपासता येते.
निष्कर्ष
प्रधानमंत्री आवास योजना (शहरी) 2.0 ही शहरी भारतातील गरीब व मध्यमवर्गीय नागरिकांसाठी एक सुवर्णसंधी आहे. फक्त घर नव्हे, तर शाश्वत, पर्यावरणपूरक, सुरक्षित आणि महिलाभिमुख घर ही योजनेची खरी ओळख आहे. ही योजना स्वप्नातील घर साकारते!
शेवटचा सल्ला: आपल्या पात्रतेनुसार योग्य योजनेत अर्ज करा. अधिक माहितीसाठी जवळच्या नगर परिषद/महानगरपालिका यांच्याकडे संपर्क साधा.
