प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी योजना – शेतकऱ्यांसाठी थेट आर्थिक मदत
प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी योजना (PM-KISAN) ही केंद्र सरकारची शेतकऱ्यांना थेट आर्थिक मदत देणारी महत्त्वाची योजना आहे. यामध्ये पात्र शेतकऱ्यांना दरवर्षी ₹6000 रक्कम तीन हप्त्यांमध्ये त्याच्या थेट बँक खात्यात जमा केली जाते.
ही योजना 2019 मध्ये लागू करण्यात आली असून, देशभरातील लाखो शेतकऱ्यांना या योजनेचा लाभ झाला आहे. या योजनेंतर्गत आर्थिक मदत मिळण्याची प्रक्रिया सुलभ असून, पारदर्शकतेला प्राधान्य दिले जाते.
योजनेचा उद्देश
- लघु व सीमांत शेतकऱ्यांना थेट आर्थिक मदत देणे
- शेतीसाठी आवश्यक इनपुट्सची खरेदी सुलभ करणे
- शेतीचा आर्थिक बोजा कमी करणे
- शेतकऱ्यांचे उत्पन्न स्थिर ठेवणे आणि आत्मनिर्भर बनवणे
पात्रता निकष
| पात्र | अपात्र |
|---|---|
| 2 हेक्टरपर्यंत जमीनधारक शेतकरी | सरकारी कर्मचारी (सेवा निवृत्त/सेवेत असलेले) |
| शेतजमीन खरेदी कागदपत्र असलेले | इनकम टॅक्स भरलेले नागरिक |
| जमीन हक्काच्या नावावर असलेले कुटुंब प्रमुख | मंत्री, खासदार, आमदार, नगरसेवक |
लाभाची रक्कम व पद्धत
- ₹6000 प्रतिवर्ष तीन समान हप्त्यांमध्ये (₹2000 x 3)
- रक्कम थेट DBT (Direct Benefit Transfer) द्वारे बँक खात्यात जमा
- प्रत्येक हप्त्यामध्ये एकमेव शेतकऱ्याच्या खात्यावरच जमा
आवश्यक कागदपत्रे
- शेतजमिनीचा सातबारा उतारा (7/12)
- आधार कार्ड
- बँक पासबुक (IFSC कोडसह)
- मिळकत प्रमाणपत्र (तहसीलदार/सरपंच) – काही राज्यांमध्ये आवश्यक
- मोबाईल नंबर व पासपोर्ट साईज फोटो
अर्ज कसा करावा?
- https://pmkisan.gov.in या अधिकृत वेबसाइटवर जा
- “Farmers Corner” या सेक्शनमध्ये “New Farmer Registration” वर क्लिक करा
- आपला आधार क्रमांक, राज्य, जिल्हा व इतर माहिती भरून फॉर्म सबमिट करा
- तुमच्या अर्जाची स्थिती “Status” मध्ये तपासता येते
हप्त्यांची माहिती
- पहिला हप्ता: एप्रिल – जुलै
- दुसरा हप्ता: ऑगस्ट – नोव्हेंबर
- तिसरा हप्ता: डिसेंबर – मार्च
✅ लाभार्थी यादी कशी तपासाल?
- https://pmkisan.gov.in वर जा
- “Beneficiary List” वर क्लिक करा
- राज्य, जिल्हा, तालुका व गाव निवडा
- यादीत तुमचं नाव असल्यास तुम्ही लाभार्थी आहात
संपर्क व मदत
- PM-KISAN हेल्पलाइन: 155261 / 1800115526 (टोल फ्री)
- ई-मेल: pmkisan-ict@gov.in
- जिल्हा कृषी अधिकारी कार्यालयाशी संपर्क साधा
निष्कर्ष
प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी योजना ही शेतकऱ्यांना थेट मदत करणारी पारदर्शक आणि उपयुक्त योजना आहे. वर्षभर शेतीच्या कामासाठी लागणाऱ्या साधनांमध्ये या रकमेचा चांगला उपयोग होतो. या योजनेमुळे देशातील लाखो शेतकऱ्यांना दिलासा मिळाला आहे.
शेवटची सूचना: जर तुम्ही पात्र असाल तर लगेच ऑनलाइन अर्ज करा. माहिती शेतकरी बांधवांपर्यंत नक्की पोचवा.

