विमा सखी योजना 2025 – महिलांसाठी नवा आर्थिक आत्मनिर्भरतेचा मार्ग
विमा सखी योजना ही केंद्र सरकार आणि भारतीय आयुर्विमा महामंडळ (LIC) यांनी मिळून सुरू केलेली एक क्रांतिकारी योजना आहे. ग्रामीण तसेच शहरातील महिलांना घरबसल्या कमाईची आणि आर्थिक स्वतंत्रतेची संधी मिळावी म्हणून ह्या योजनेची घोषणा ९ डिसेंबर २०२४ (पानिपत, हरियाणा) रोजी करण्यात आली. ह्यात सहभाग घेणाऱ्या महिलांना दरमहा ₹७,००० पर्यंत मानधन, ‘एजंट’ म्हणून ट्रेनिंग, व्यावसायिक अनुभव व कमिशन मिळते[1][4][5][7][8]।
– महिलांना एलआयसी एजंट म्हणून तीन वर्षांसाठी नियमित मानधन (स्टायपेंड)
– फ्री ट्रेनिंग, कमीशन्स आणि आर्थिक दृढता
– घरबसल्या व आपल्या गाव, मोहल्ल्यातून काम करण्याची संधी
– लाखो महिलांना अर्थनिर्भर करणारी सरकारी योजना
विमा सखी योजना – उद्दिष्ट
- महिलांना आर्थिकदृष्ट्या सक्षम व स्वावलंबी बनवणे
- एलआयसीच्या माध्यमातून विमा क्षेत्रात महिलांसाठी करिअर संधी निर्माण करणे
- ग्रामीण भागातील विमा सेवा वाढवणे व आर्थिक साक्षरता वाढवणे
- महिलांना रोजगार व नियमित उत्पन्नाचा स्रोत उपलब्ध करून देणे
योजनेची खास वैशिष्ट्ये – थोडक्यात
| घटक | माहिती |
|---|---|
| शुभारंभ | ९ डिसेंबर २०२४, देशभर लागू |
| लाभार्थी | १८-७० वयाच्या महिलांकरिता, दहावी पास आवश्यक (काही राज्यांत १८-४५) |
| भूमिका | एलआयसी विमा सखी (एजंट) – पॉलिसी विक्री, कस्टमर सेवा, आर्थिक साक्षरता |
| दरमहा मानधन (स्टायपेंड) | १ ला वर्ष : ₹७,००० २ रा वर्ष : ₹६,००० (६५% पॉलिसी ॲक्टिव्ह ठेवणे आवश्यक) ३ रं वर्ष : ₹५,००० (पुन्हा ६५% पॉलिसी ॲक्टिव्ह) |
| अतिरिक्त लाभ | कमिशन, बोनस व अधिक कमाईची संधी (उदा. पहिल्या वर्षी ₹४८,००० पर्यंत एक्स्ट्रा) |
| प्रशिक्षण | LIC कडून २५-३० दिवस मोफत ट्रेनिंग (बीमा, मार्केटिंग, आर्थिक साक्षरता) |
| कंपन्या/कामाचा क्षेत्र | घर–गाव स्तरावरच काम; पूर्ण वेळ किंवा पार्ट टाइम शक्य |
| लिंग-विशिष्ट | फक्त महिलांसाठी (कोणताही जात/धर्म बंधन नाही) |
बीमा सखी म्हणून कोण-कोण काम करू शकते?
- भारतीय नागरिक असलेल्या महिला, वय १८-७० वर्षे
- किमान दहावी पास शैक्षणिक पात्रता (काही ठिकाणी बेसिक शाळा पुरेसी)
- शिकण्याची, संवाद साधण्याची आणि लोकांशी वावरण्याची तयारी
- बीमा अनुभव नसला तरी चालते, फ्रेशर्सना भरपूर संधी
महिला एजंट – मुख्य जबाबदाऱ्या
- आपल्या परिसरात BEमा, पॉलिसीची महत्त्वाची माहिती पोहोचवणे
- एलआयसी विमा पॉलिसी विक्री, प्रीमियम गोळा करणे
- क्लेम प्रक्रिया, नॉमिनी अपडेट्स, ग्राहक सेवा व सहायता
- डिजिटल/मोबाईल अॅपद्वारे अर्ज आणि अपडेट्स
- मासिक-तिमाही रिपोर्टिंग व एलआयसीशी नियमित संपर्क
मानधन, कमिशन व बोनस – उत्पन्नाची संरचना
| वर्ष | दरमहा स्टायपेंड | अट | कमिशन / बोनस |
|---|---|---|---|
| प्रथम | ₹७,००० | सरळ स्टायपेंड | राज्यातील कामगिरीनुसार व पॉलिसी विक्रीप्रमाणे बोनस |
| द्वितीय | ₹६,००० | ६५% पॉलिसी ॲक्टिव्ह | कमिशन, बोनस |
| तृतीय | ₹५,००० | ६५% पॉलिसी ॲक्टिव्ह | कमिशन, बोनस |
योग्य कागदपत्रे (Documents)
- आधार कार्ड
- पत्ता पुरावा (राशन/वोटर ID/बँक पासबुक/बिल)
- शैक्षणिक प्रमाणपत्र (दहावी मार्कशीट/परीक्षा उत्तीर्ण)
- 2 पासपोर्ट साइज फोटो
- बँक खाते तपशील (पासबुक/कॅन्सल चेक)
- पॅन कार्ड (आहे तर)
- सक्रिय मोबाईल नंबर
अर्ज प्रक्रिया – स्टेप बाय स्टेप
- LIC ऑफिशियल वेबसाइट (licindia.in) येथे जा
- ‘विमा सखी योजना’ किंवा ‘महिला करिअर एजंट’ या पर्यायावर क्लिक करा
- ऑनलाइन फॉर्म भरा, सर्व माहिती व कागदपत्रे घेऊन
- स्कॅन कागदपत्रे (PDF/JPG) अपलोड करा
- फॉर्म सबमिट करावा व रेफरन्स नंबर सुरक्षित ठेवावा
- लोडिंग सेंटरमध्ये किंवा LIC एजंटमार्फतही अर्ज करता येतो
चयन प्रक्रिया
- फॉर्म व कागदपत्रे तपासल्यानंतर, पात्र महिलांना प्रशिक्षणासाठी बोलावले जाते
- २५-३० दिवस मोफत प्रशिक्षण (व्हर्च्युअल किंवा ऑफलाईन)
- प्रशिक्षण पूर्ण केल्यानंतर अल्प चाचणी/इंटरव्ह्यू
- एलआयसीकडून ‘एजंट लाइसन्स’ मिळाल्यावर काम सुरू
- प्रगती आणि पॉलिसींनुसार स्टायपेंड व कमिशन्स सुरू
समाजावर व महिलांवर प्रभाव
- घराबाहेर न जाता महिलांना स्थिर उत्पन्न मिळवण्याची संधी
- कुटुंबाच्या उत्पन्नात मोठी भर
- आर्थिक आत्मनिर्भरतेमुळे सामाजिक प्रतिष्ठा
- शिक्षणाच्या अभावीही (फक्त दहावी पास) महिलांसाठी करिअर
- ग्रामीण क्षेत्राच्या अर्थव्यवस्थेला चालना
सतत विचारले जाणारे प्रश्न (FAQ)
उ: होय, अर्ज फी नाही.प्र2: बीमा सखी बनायला विमा अनुभव गरजेचा आहे का?
उ: नाही, एलआयसी कडून पूर्ण मोफत प्रशिक्षण दिले जाते.प्र3: १० वी फेल महिलांना संधी आहे का?
उ: बहुतांश ठिकाणी १० वी उत्तीर्ण गरजेचे आहे, परंतु काही ग्रामीण प्रकल्पांत सशर्त छूट मिळू शकते.
प्र4: मानधन व कमिशन कधी मिळते?
उ: प्रत्येक महिन्यात बँक खात्यात थेट जमा होते.
निष्कर्ष
‘विमा सखी योजना’ २०२५ हे ग्रामीण व शहरी महिलांना सामाजिक, आर्थिक दृष्ट्या सक्षम करणारे व्यासपीठ आहे. मानधन, स्टायपेंड, कमिशन व ट्रेनिंगमुळे स्त्रियांचा आत्मविश्वास व उत्पन्नवृद्धी सुनिश्चित होतो. या योजनेत सामील होणाऱ्या प्रत्येक महिलेला स्वतंत्रता, प्रतिष्ठा आणि उज्ज्वल भवितव्याची खात्री आहे!

